Bạn biết gì về than hoạt tính?

Than hoạt tính hay bộ lọc than hoạt tính là những khái niệm không còn quá xa lạ với chúng ta. Tuy nhiên trên thực tế không phải ai cũng hiểu rõ về cấu tạo, cơ chế hoạt động cũng như những lợi ích thiết thực mà than hoạt tính đem lại. Chính vì vậy bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp hầu hết những thắc mắc về một khái niệm đang ngày càng trở nên quen thuộc trong đời sống sinh hoạt hàng ngày.  

1. Than hoạt tính là gì?

Than hoạt tính (hay còn gọi là carbon hoạt tính) là một dạng của cacbon được xử lý để có độ xốp cao, có nhiều vết nứt, lỗ rỗng nhỏ. Với cấu trúc như vậy làm cho diện tích bề mặt lớn hơn, giúp dễ hấp thu hoặc tăng cường các phản ứng hoá học. Than hoạt tính được tạo ra từ việc đốt nhiên liệu có nhiều thành phần carbon như gỗ, than đá, … ở nhiệt độ cao lên đến 900 độ C.

Cấu trúc bề mặt than hoạt tính

2. Các loại than hoạt tính phổ biến

2.1 Dạng bột

Than hoạt tính dạng bột được nghiền thành bột mịn có kích thước 0.2mm – 0.5mm. Với giá thành rẻ do dễ sản xuất, bề mặt tiếp xúc lớn nên thường được dùng trong các ứng dụng pha chế như kem đánh răng, mỹ phẩm, …

Than hoạt tính dưới dạng bột

Than hoạt tính dạng bột rất dễ bị rửa trôi và không ổn định nên chỉ sử dụng bổ trợ ở các hệ thống xử lý nước phèn công nghiệp hay sử dụng trong màng lọc RO.

2.2 Dạng nén

Dưới dạng nén, than hoạt tính được nén lại và tạo thành hình trụ có đường kính từ 0.8 – 5mm. Than hoạt tính dạng viên nén có cấu trúc hình trụ nên cứng cáp, bền hơn những loại than hoạt tính khác. 

Than hoạt tính dưới dạng viên nén

2.3 Dạng hạt

Ở dạng hạt, than hoạt tính sẽ có hình dạng ngẫu nhiên với kích thước từ 0.2 – 5mm. Với tính trạng hạt cứng, bền hơn dạng bột,kích thước không nhỏ và khó bị rửa trôi nên thường được ứng dụng cho việc xử lý nước thải công nghiệp, nước dùng trong sinh hoạt.

2.4 Dạng ống

Than hoạt tính dạng ống được tạo hình thành những ống lớn có đường kính từ 1-5cm. Thường than hoạt tính dưới dạng ống sẽ được sử dụng trong công nghiệp và các hệ thống lọc lớn.

2.5 Dạng tấm

Dạng tấm là sự kết hợp giữa khung định hình và mút xốp được tẩm bột than để sử dụng trong việc lọc sạch không khí.

2.6 Dạng ép trong vải

Vải than hoạt tính hay còn gọi là lụa than hoạt tính hoặc vải carbon, đây là một loại vải được ứng dụng vào các bộ quần áo vũ khí hóa học do Bộ Quốc phòng Anh phát minh. Với việc áp dụng công nghệ dệt tiên tiến nhất, vải than hoạt tính hiện được sử dụng ở nhiều hạng mục quan trọng trong các lĩnh vực quốc phòng, công nghiệp nặng và y tế. Nó có khả năng kháng và diệt virus cao nhờ sự kết hợp của than hoạt tính và lực tĩnh điện mạnh bên trong thớ vải, mang lại hiệu quả cao trong hấp thụ cả chất lỏng và chất khí.

Than hoạt tính dạng tấm

3. Cơ chế hoạt động của than hoạt tính

Thông qua các vết nứt, lỗ nhỏ từ than hoạt tính sẽ dễ dàng hấp thu các tạp chất, bụi bẩn và các tạp chất gây ô nhiễm như Clo, Benzen có trong nước hay khí SO2, CO2, H2S có trong không khí. Các chất này sẽ bám dính trên bề mặt của carbon, diện tích bề mặt của than hoạt tính càng lớn thì lực hút các tạp chất sẽ mạnh hơn.

4. Công dụng từ than hoạt tính

Nhờ khả năng hấp thụ mà than hoạt tính được dùng với nhiều công dụng như: 

4.1 Xử lý nước

Trong môi trường nước sẽ có các chất hữu cơ, chất hoá học, tạp chất, … than hoạt tính sẽ giúp loại bỏ các chất này. Than hoạt tính còn được ứng dụng trong cả xử lý nước thải, nước dung trong sinh hoạt hay nước uống tinh khiết.

Than hoạt tính được sử dụng trong xử lý nước hàng ngày

 4.2 Xử lý khí thải, khử mùi

Than hoạt tính thường được sử dụng khử mùi rộng rãi trong máy khử mùi nhà bếp, khử mùi trong xử lý các chất thải. Ngoài ra, than hoạt tính còn khử mùi, diệt khuẩn trong máy lạnh hay xử lý khí thải công nghiệp.

4.3 Sử dụng trong y tế

Ngoài những công dụng kể trên, than hoạt tính còn điều trị các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy, đau dạ dày, … nhờ hấp thụ các chất có hại trong cơ thể và thải ra bên ngoài theo đường tiêu hoá.

4.4 Sử dụng trong công nghiệp

Trong công nghiệp, than hoạt tính thường có mặt trong giai đoạn xử lý kim loại cuối. Điển hình như dùng trong tinh chế dung dịch mạ điện. Than hoạt tính còn có ứng dụng trong công nghiệp khai khoáng chiết xuất và lọc vàng, bạc cùng các kim loại quý khác.

4.5 Một số công dụng khác

Trong mỹ phẩm, sữa rửa mặt, mặt nạ dưỡng da, … thường được bổ sung than hoạt tính để khử trùng, hút bụi bẩn, độc tố từ lỗ chân lông. Ngoài ra, than hoạt tính cũng có công dụng làm trắng răng nhờ khả năng hấp thụ các mảng bám thức ăn hay vi khuẩn. Khẩu trang y tế hay mặt nạ chống độc thường được bổ sung than hoạt tính để hấp thụ bụi bẩn, các tạp chất, …

NeoVision hiện đang phân phối nhiều dòng khẩu trang than hoạt tính đa dạng về mẫu mã, kiểu dáng, đặc biệt là mức giá bán phù hợp với thu nhập của đại đa số người dùng.  Các dòng khẩu trang do NeoVision sản xuất đều đạt các tiêu chuẩn chất lượng quan trọng của những phòng thí nghiệm trong và ngoài nước. Cụ thể những sản phẩm như khẩu trang than hoạt tính VC65, khẩu trang Neomask NC95, khẩu trang RE5, Neomask, Neoshield… luôn nhận được sự quan tâm của khách hàng nhờ vào việc đáp ứng tiêu chuẩn lọc khuẩn BFE 99%, N95, PFE99, … của Nelson – Hoa Kỳ. Khẩu trang của NeoVision có khả năng lọc bụi mịn PM2.5 trên 95% và ngăn ngừa được hầu hết các chất ô nhiễm thâm nhập vào hệ hô hấp.